A10BJ01 Эксенатид (Exenatide)
Қолдану көрсеткіштері
| 2 типті қант диабеті бар 18 жастан бастап және одан үлкен ересек пациенттерде диета және дене жаттығуларымен қатар қолданылатын ем жеткілікті гликемиялық бақылауды қамтамасыз етпейтін жағдайларда, инсулинді қоса, басқа глюкоза деңгейін төмендететін дәрілік препараттармен біріктірілімде қандағы глюкозаның деңгейін бақылауды жақсарту үшін қолдануға көрсетілген. |
-
Клинические протоколы:
- Сахарный диабет 2 типа
Қарсы көрсеткіштері
| Белсенді затқа немесе препараттың қосымша заттарының кез келгеніне жоғары сезімталдық - 1 типті қант диабеті бар пациенттер - диабеттік кетоацидозды емдеу - бүйрек жеткіліксіздігінің терминальді сатысындағы немесе бүйрек функциясы ауыр дәрежеде бұзылған пациенттер (ШСЖ < 30 мл/мин) - асқазан парезін қоса, асқазан-ішек жолдарының ауыр аурулары - жүктілік және лактация кезеңі - балалар және 18 жасқа дейінгі жасөспірімдер |
Қауіпсіздік шаралары
| Препаратты дәрігердің тағайындауымен қолданады. Препаратты тағайындар алдында және препаратпен емдеу кезеңінде дәрігерді келесі жағдайларда хабардар ету керек: - бұл препаратты сульфонилмочевинамен немесе құрамында сульфонилмочевина бар басқа препараттармен біріктіріп қолдану (глюкоза деңгейі (гипогликемия) төмендеуі мүмкін, ол үшін қандағы глюкоза деңгейін үнемі тексеру қажет) - 1 типті қант диабетінің болуы немесе диабеттік кетоацидоз - осы препараттың инъекциясын енгізу дағдыларының болмауы - асқазанның босатылуына (гастропарезді қоса) немесе ас қорытуға байланысты қиындықтардың болуы, анамнезінде ұйқы безінің қабынуы (панкреатит) - тез салмақ жоғалту (аптасына 1.5 кг астам) - бүйректің күрделі ауруы немесе диализді қажет ететін жағдайлар Препарат инсулин емес және сондықтан инсулиннің орнына пайдалануға болмайды. |
Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі
| Сульфонилмочевина препараттары Сульфонилмочевина препараттарымен емнің аясында гипогликемияның жоғары даму қаупіне байланысты сульфонилмочевина препаратының дозасын түзету қажет болуы мүмкін. Асқазанды босату Парацетамолды асқазанның босау маркері ретінде пайдалану арқылы жүргізілген зерттеу нәтижелері босап шығуы ұзаққа созылатын эксенатидтің асқазанды босату процестерінің баяулауына әсері елеусіз болып табылады және ішке қабылдауға арналған қатарлас дәрілік препараттардың сіңірілу жылдамдығы мен деңгейінің клиникалық елеулі төмендеуін туындатпауы тиіс деп болжауға мүмкіндік береді. Салдарынан, асқазанды босату жылдамдығына сезімтал дәрілік препараттардың дозасын төмендетудің қажеті жоқ. Парацетамол таблеткаларын 1000 мг дозада пероральді қабылдау кезінде тамақтануға қарамастан 14 аптадан кейін босап шығуы ұзаққа созылатын эксенатидпен емнен кейін бақылау кезеңімен салыстырғанда парацетамолдың AUC ешқандай елеулі өзгерістер байқалған жоқ. Парацетамолдың Cmax аш қарынға 16% және тамақтанғаннан кейін 5% төмендеді, ал tmax бақылау кезеңінде шамамен 1 сағаттан 1.4 сағатқа дейін және тамақтанғаннан кейін 1.3 сағатқа дейін артты. Дәрілік өзара әрекеттесулері бойынша зерттеу нәтижелері төменде көрсетілген босап шығуы жылдам эксенатидті 10 мкг дозада, бірақ босап шығуы ұзақ эксенатидсіз пайдаланғанда алынған: Варфарин Дереу босап шығатын эксенатидті енгізуден кейін 35 минуттан соң варфаринді қолданғанда tmax шамамен 2 сағатқа іркілуі байқалған. Cmax немесе AUC клиникалық елеулі өзгерістері бақыланбады. Варфаринді және босап шығуы ұзақ эксенатидті бір мезгілде қолдану аясында ХҚҚ ұлғаю жағдайлары туралы өздігінен хабарламалар түскен. Варфарин және/немесе кумарин туындыларын қабылдаған пациенттерде босап шығуы ұзақ эксенатидпен емнің бастапқы сатысында ХҚҚ бақылануы керек. Гидроксиметилглутарил-КоА-редуктаза тежегіштері Ловастатиннің бір реттік дозасымен (40 мг) бір мезгілде дереу босап шығатын эксенатидті енгізген кезде AUC және Cmax ловастатин тиісінше шамамен 40% және 28% төмендеді, ал tmax тек ловастатинді қолданумен салыстырғанда шамамен 4 сағатқа кешіктірілді. 30 апта ішінде дереу босап шығатын эксенатидтің плацебо-бақыланатын клиникалық зерттеулерінің нәтижелері бойынша эксенатидті және ГМГ КоА редуктаза тежегіштерін бір мезгілде қолдану липидтік бейіннің тұрақты өзгерістерімен байланысты емес. Дозаны алдын ала түзетудің қажеті жоқ, бірақ липидті бейінді тиісті бақылау керек. Дигоксин және лизиноприл Дигоксин мен лизиноприлге дереу босап шығатын эксенатид әсерінің өзара әрекеттесуін зерттеу барысында дигоксин мен лизиноприлдің Cmax немесе AUC клиникалық елеулі әсері байқалмады, алайда tmax шамамен 2 сағатқа кідірісі байқалды. Этинилэстрадиол және левоноргестрел Босап шығуы жылдам эксенатидті енгізгенге дейін бір сағат бұрын біріктірілген пероральді контрацептивті (30 мкг этинилэстрадиол + 150 мкг левоноргестрел) қолдану этинилэстрадиолдың да, левоноргестрелдің де AUC, Cmax немесе Cmin өзгеруіне әкелмеді. Эксенатидті енгізгеннен кейін 35 минуттан соң пероральді контрацептивтерді қолдану AUC әсер етпеді, алайда этинилэстрадиолдың Cmax 45 %, левоноргестрелдің Cmin 27 - 41 % төмендеуіне және асқазанның босауының іркілуіне байланысты tmax 2-4 сағатқа іркілуіне әкелді. Cmax төмендеуінің шектеулі клиникалық мәні бар, осыған байланысты пероральді контрацептивтердің дозасын түзетудің қажеті жоқ. |
Бүйрек жеткіліксіздігі
| Ауырлығы
жеңіл және орташа дәрежелі бүйрек функциясының бұзылуы бар пациенттерге
дозаны түзетудің қажеті жоқ. Босап шығуы ұзақ эксенатидті бүйрек жеткіліксіздігінің терминальді сатысы немесе ауырлығы ауыр дәрежелі бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде (шумақтық сүзіліс жылдамдығы (ШСЖ) < 30 мл/мин) қолдану ұсынылмайды. |
Бауыр жеткіліксіздігі
| Бауыр функциясының бұзылуы бар пациенттерге дозаны түзетудің қажеті жоқ. |
Жүктілік
| Босап шығуы ұзақ эксенатидті жүктілерде қолдану туралы деректер жоқ. Жануарларға жүргізілген зерттеулерде репродуктивті уыттылық байқалды. Адам үшін потенциалды қаупі белгісіз. Босап шығуы ұзақ эксенатидті жүктілік кезінде қолданбаған жөн, инсулинді қолдану ұсынылады. |
Емізу
| Эксенатидтің емшек сүтіне өтетіні белгісіз. Босап шығуы ұзақ эксенатидті емшек емізу кезінде қолданбаған жөн. |
Жағымсыз әсерлері
| Өте жиі (≥ 1/10) - гипогликемия (сульфонилмочевина препараттарымен біріктірілім жағдайында) Жиі (≥ 1/100 < 1/10 дейін) - гипогликемия (инсулинмен біріктірілім жағдайында) - бас ауыруы, бас айналуы - жүрек айнуы, диарея, құсу, іш қату, диспепсия, гастроэзофагиальді рефлюксті ауру, іштің кебуі, іштің ауыруы - енгізу орнының қышуы, инъекция орнындағы эритема - шаршау Жиі емес (≥ 1/1000 <1/100 дейін) - холецистит, өт-тас ауруы - гипогликемия (сульфонилмочевина препаратын қабылдаумен астаспаған) - тәбеттің төмендеуі, сусыздану - дәмнің бұзылыстары (дисгевзия) - ұйқышылдық - метеоризм - жедел панкреатит - ішектің бітелуі, кекіру - асқазан босатудың кешігуі - астения, қышыну және/немесе есекжем - қатты тершеңдік (гипергидроз) - макулезді және папулезді бөртпе - қышыну, алопеция - жедел бүйрек жеткіліксіздігін, созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің асқынуы, қан сарысуындағы креатинин деңгейінің жоғарылауын қоса, бүйрек функциясының өзгеруі - енгізу орнындағы бөртпе Сирек (≥ 1/10000 < 1/1000 дейін) - анафилаксиялық реакция - үрей сезімі, мазасыздық Белгісіз (қолда бар деректер негізінде бағалау мүмкін емес) - дәрі-дәрмектік тромбоцитопения - ангионевроздық ісіну -абсцесс және енгізу орнындағы тері асты шелінің қабынуы |
Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары
| Ұсынылатын доза аптасына бір рет 2 мг эксенатид құрайды. Босап шығуы жылдам эксенатидпен емнен босап шығуы ұзақ эксенатидпен емдеуге ауысатын пациенттерде әдетте ем басталғаннан кейін алғашқы төрт апта ішінде ауысатын қандағы глюкоза концентрациясының қысқа мерзімге артуы байқалуы мүмкін. Босап шығуы ұзақ эксенатидтің бір препаратынан басқасына ауысатын пациенттерде қандағы глюкоза концентрациясына тиісті әсер етуі күтілмейді. Босап шығуы ұзақ эксенатидті метформинмен және (немесе) тиазолидиндионмен емге қосқан кезде метформинді және (немесе) тиазолидиндионды қолдануды ағымдағы дозада жалғастыру керек. Сульфонилмочевинамен емге қосқан кезде гипогликемияның даму қаупін төмендету үшін сульфонилмочевинаның дозасын төмендетуді қарастыру керек. Егер босап шығуы ұзақ эксенатидті қолдануды тоқтатқаннан кейін глюкозаның деңгейін төмендететін басқа препаратпен емдеу басталатын болса, босап шығуы ұзақ препараттарды қолдану мүмкіндігін қарастыру керек. Тері астына енгізуге арналған. Босап шығуы ұзаққа созылатын эксенатид препараты пациенттердің өз бетінше енгізуіне арналған. Әр шприц-қалам-автоинжектор бір рет және тек бір пациентке пайдаланылуы тиіс. |
Балаларда қолданылуы
| Босап шығуы ұзақ эксенатидті балалар мен 18 жасқа дейінгі жасөспірімдерде қолдану қауіпсіздігі мен тиімділігі қазіргі сәтте анықталған жоқ. |