A10BG03 Пиоглитазон (Pioglitazone)
Қолдану көрсеткіштері
| Пиоглитазон 2 типті қант диабетін емдеуге арналған екінші немесе үшінші желідегі препарат болып табылады: - гликемиясы емдәммен және дене жаттығуларымен бақыланбайтын және қарсы көрсетілімдері немесе жеке көтере алмаушылығы болуына орай метформин қолдану мүмкін емес ересек емделушілерде (әсіресе, артық салмақты емделушілерде) монотерапия ретінде - метформиннің барынша көтерімді дозасымен монотерапия кезінде гликемияның тиімді бақылануы жеткіліксіз ересек емделушілерде (әсіресе, артық салмақты емделушілерде) метформинмен біріктірілген ем ретінде - метформин тағайындауға жеке көтере алмаушылығы немесе қарсы көрсетілімі бар немесе сульфонилмочевинаның барынша көтерімді дозасымен монотерапия кезінде гликемияның тиімді бақылануы жеткіліксіз ересек емделушілерде сульфонилмочевинамен біріктірілген ем ретінде - метформин мен сульфонилмочевинаны үйлестіріп қабылдаумен гликемияның тиімді бақылануы жеткіліксіз ересек емделушілерде (әсіресе, артық салмақты емделушілерде) метформинмен және сульфонилмочевинамен біріктірілген ем ретінде - көтере алмаушылығы мен қарсы көрсетілімі болуына орай метформин тағайындау мүмкін емес, инсулинмен ем кезінде гликемияның тиімді бақылануы жеткіліксіз ересек емделушілерде инсулинмен біріктірілген ем ретінде |
-
Клинические протоколы:
- Диабетическая нефропатия
- Неалкогольная жировая болезнь печени у взрослых
- Цирроз печени у взрослых
- Сахарный диабет 2 типа
Қарсы көрсеткіштері
| белсенді затқа немесе қосымша заттардың кез келгеніне жоғары сезімталдық - жүрек жеткіліксіздігі немесе оның сыртартқыда болуы (I-IV NYHA класы) - бауыр жеткіліксіздігі - I типті қант диабеті - диабеттік кетоацидоз - тұқым қуалайтын лактоза көтере алмаушылық, лактаза жеткіліксіздігі, глюкоза-галактоза мальабсорбциясы - анықталған қуық обыры диагнозы немесе оның сыртартқыда болуы - шығу тегі нақтыланбаған макрогематурия - жүктілік және лактация кезеңі - 18 жасқа дейінгі балалар мен жасөспірімдерге |
Қауіпсіздік шаралары
| Пиоглитазон препараты эндогенді инсулиннің қатысуымен ғана өз гипогликемиялық әсерін көрсетеді. Пиоглитазон, оның осы жай-күйлерде тиімділігінің болмауына орай, I типті диабет немесе диабеттік кетоацидозды емдеу үшін қолданылмауы тиіс. Пиоглитазон препаратын қабылдаудан тыс, II типті қант диабетін емдеуге арналған шаралар кешенінде ұсынылған емдәммен емдеу және дене жаттығулары да қамтылуы тиіс. Бұл тек II типті қант диабетін емдеудің басында ғана емес, сонымен қатар, дәрілік ем тиімділігін сақтап қалу үшін де маңызды. Пиоглитазон препаратымен емдеу басталған соң емдеуге тиісінше реакциясын (мысалы, HbA1c деңгейінің төмендеуі) бағалау үшін емделушілерді 3-6 айдан соң тексеруден өткізу керек. Емге тиісті реакциясы байқалмаған емделушілерге Пиоглитазон қабылдауды тоқтату керек. Сынулар Клиникалық зерттеулер деректері бойынша пиоглитазон қабылдаған әйел жынысты емделушілерде, салыстыру тобымен салыстырғанда, сынулардың жоғары даму қаупі білінеді. Пиоглитазон алған ерлерде, салыстыру тобымен салыстырғанда, сынулар жиілігінің жоғарылауы білінбеген. Пиоглитазонмен ұзақ емделу кезінде әйелдерде сынулардың туындау қатерін қарастыру керек, осы орайда тиісті алдын алу шараларын ескеру және қабылдау қажет. Қуық ісіктері Ұзақ уақыт кезеңі бойына пиоглитазонның жоғары дозаларымен ем алған емделушілерде қуық обырының жоғары даму қаупі жөнінде деректер бар. Препаратты тағайындар алдында несеп шығару жолдары тарапынан болатын патологияны жоққа шығару үшін микро- және макрогематурияның болуы тұрғысынан емделушілерді тиянақты тексеруден өткізу ұсынылады. Пиоглитазон қуық обыры диагнозы қойылған, сондай-ақ сыртартқысында қуық обыры бар емделушілерде пайдаланылмауы тиіс. Пиоглитазон препаратын тағайындамас бұрын дәрігер қуық обыры дамуының қауіп факторларын (мысалы, жас шамасы, шылым шегу, кейбір химиялық заттардың немесе емдеу әдістерінің әсері) бағалауы тиіс. Пиоглитазонпен емделу кезінде гематурия немесе басқа симптомдар (мысалы, несеп шығару кезіндегі ауыру немесе несепке қысылудың жиілеуі) дамыған жағдайда емделушілерге дереу емдеуші дәрігерге қаралу жөнінде кеңес беру қажет. Макулярлы ісіну Пиоглитазон немесе басқа да тиазолидиндиондар қабылдаған қант диабеті бар емделушілерде макулярлы ісіну және көру өткірлігінің төмендеуі тіркелген. Емделушілердің көпшілігінде бір мезгілде шеткергі ісінулер білінді. Қант диабеті бар емделушілер офтальмологта ұдайы тексерілуі тиіс. Пиоглитазон қолдану мен макула ісінуінің дамуы арасындағы тікелей байланыс анықталмаған, бірақ, егер емделушілер көрудің нашарлауы жөнінде хабарласа, дәрігер макулярлы ісінудің дамуы мүмкін екенін ескеруі тиіс. Сұйықтық іркілісі және Іркілісті жүрек жеткіліксіздігі Пиоглитазон препараты, басқа да тиазолидиндиондар сияқты, монотерапияда немесе диабетке қарсы басқа препараттармен біріктірілген ем кезінде дозаға тәуелді сұйықтық іркілісін туғызуы мүмкін (инсулинмен біріктірілген ем кезінде жиірек кездеседі). Организмдегі сұйықтықтың іркілуі іркілісті жүрек жеткіліксіздігінің дамуына әкеліп, оны өршітуі мүмкін. Емделушілердің жай-күйін жүрек жеткіліксіздігі белгілері мен симптомдарының дамуы тұрғысынан бақылау қажет. Жүрек жеткіліксіздігі дамыған жағдайда препаратты тоқтату немесе дозасын азайту мүмкіндігін қарастырып, тиісті ем тағайындау қажет. Бауыр функциясына мониторинг Пиоглитазон қолдану кезеңінде гепатоцеллюлярлы дисфункция дамыған сирек жағдайлармен байланысты, емделушінің клиникалық ахуалын бағалау негізінде ем басталғанша және жүйелі түрде бауыр ферменттеріне талдау жасау ұсынылады. Егер науқаста бауыр ауруының белсенді ағымының клиникалық көріністері болса немесе АЛТ деңгейі жоғары қалып шегінен 2,5 есе асып кетсе, пиоглитазонмен емдеуді бастауға болмайды. Егер АЛТ деңгейі жоғары қалып шегінен 3 есе асып кететін мәндерде тұрақтанса, Пиоглитазон препаратымен емдеуді тоқтату керек. Егер науқаста бауыр қызметінің бұзылуы болжанатын симптомдар, мысалы, жүрек айну, құсу, іштің ауыруы, шаршау, тәбет болмауы, күңгірт несеп дамыса, бауыр ферменттеріне де зерттеу жүргізген жөн. Пиоглитазон препаратымен емдеуді жалғастыру мәселесі жөніндегі шешім зертханалық көрсеткіштер ескерілетін клиникалық деректерге негізделуі тиіс. Сарғаю болған жағдайда препаратпен емдеуді тоқтату керек. Салмақ қосу Пиоглитазонның клиникалық зерттеулері нәтижелерінде организмде майдың жиналуы немесе сұйықтықтың іркілуі салдарынан туындайтын дозаға тәуелді салмақтың артуы хабарланды. Кейбір жағдайларда салмақ қосу жүрек жеткіліксіздігінің симптомы болуы мүмкін, сондықтан емделушінің салмағы дәрігер бақылауында болуы тиіс. Қант диабеті бар емделушілерге бақыланатын емдәм калориясын қатаң ұстануға кеңес берілген. Гематология Емдік гемодилюцияға сәйкес, пиоглитазонмен емдеу аясында гемоглобин мен гематокриттің орташа деңгейінің мардымсыз төмендегені білінді. Осыған ұқсас өзгерістер клиникалық зерттеулер барысында метформин және, аз дәрежеде, инсулин мен сульфонилмочевина туындыларын алған емделушілерде білінген. Гипогликемия Инсулинге сезімталдықтың арту салдары ретінде, сульфонилмочевина туындыларымен немесе инсулинмен біріктірілген ем кезінде пиоглитазон алатын емделушілер дозаға тәуелді гипогликемияның даму қаупіне ұшырауы мүмкін, сульфонилмочевина туындыларының немесе инсулиннің дозасын азайту да қажет болуы мүмкін. Овуляция Инсулин әсерінің күшеюі нәтижесінде, аналық жасушалар поликистозы синдромы бар науқастарды пиоглитазонмен емдеу овуляция жаңғыруына әкелуі мүмкін, осыған орай, олардың жүкті болып қалу қаупіне ұшырауы ықтимал. Осы жөнінде әйелге ескертіп, емделуші әйел бала көтергісі келсе немесе жүкті болып қалса, Пиоглитазонмен емдеуді тоқтату керек. Егде жастағы емделушілер Егер препарат егде жастағы емделушілерге тағайындалса, әсіресе, инсулинмен біріктіріп пайдаланғанда емді ең аз қолжетімді дозадан бастап, оны біртіндеп арттыру керек. Егде жастағы емделушілерді емдеуді бастар алдында, жас ерекшеліктік қауіптің болуы мүмкін екеніне орай (әсіресе, қуық обыры, сынулар және жүрек жеткіліксіздігі), артықшылық пен қауіп арақатынасы тиянақты таразылануы тиіс. Тұқым қуалайтын лактоза, галактоза көтере алмаушылық, Lapp-лактаза тапшылығы немесе глюкоза-галактоза мальабсорбциясы Препарат құрамында лактоза моногидраты бар, сондықтан оны тұқым қуалайтын лактоза, галактоза көтере алмаушылығы, Lapp-лактаза тапшылығы немесе глюкоза-галактоза мальабсорбциясы бар емделушілерге тағайындауға болмайды. |
Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі
| Пиоглитазон дигоксиннің, варфариннің, фенпрокумонның фармакокинетикасы/фармакодинамикасына ықпалын тигізбейді. Пиоглитазонды сульфонилмочевина препараттарымен бірге енгізу сульфонилмочевина фармакокинетикасына әсер етпейді. Зерттеулер нәтижелері бойынша пиоглитазонның Р450 цитохромының 1А, 2C8 / 9 және 3А4 қосалқы түрлерін тежеуі, басты Р450 1А, 2С8/9 индуцибельді изоферменттерін индукциялауы байқалмайды. Пиоглитазонның осы ферменттермен, мысалы, ішуге арналған контрацептивтермен, циклоспоринмен, кальций өзекшелері блокаторларымен және ГМГ-КоА редуктаза тежегіштерімен метаболизденетін заттармен өзара әрекеттесуі білінбейді. P450 цитохромының тежегіштері, индукторлары Гемфиброзил Пиоглитазонды гемфиброзилмен (Р450 2C8 цитохромының тежегіші) бірге енгізу пиоглитазон AUC үш есе ұлғаюына әкеледі. Осыған орай, гемфиброзилмен бір мезгілде қабылдағанда, жағымсыз әсерлер қаупінің азаюына орай, пиоглитазон дозасын азайту қажет. Гликемияны қатаң бақылау қажет. Рифампицин Пиоглитазонды рифампицинмен (Р450 2C8 цитохромы индукторы) бірге енгізу пиоглитазон AUC 54% төмендеуіне әкеледі. Осыған орай, рифампицинді бір мезгілде қабылдаған кезде пиоглитазон дозасын арттыруға болады. Гликемияны қатаң бақылау қажет. |
Бүйрек жеткіліксіздігі
| Бүйрек жеткіліксіздігі бар (креатинин клиренсі > 4 мл/мин) емделушілер үшін дозаны түзету қажет емес. Препаратты диализден өткен емделушілерді емдеуге қолдану жөнінде қандай да бір ақпарат жоқ, сондықтан осы санаттағы науқастарды емдеу үшін Пиоглитазон пайдалануға болмайды. |
Бауыр жеткіліксіздігі
| Пиоглитазон бауыр жеткіліксіздігі бар емделушілерге қолдануға қарсы көрсетілімді. |
Жүктілік
| Деректердің болмауына байланысты препаратты жүктілік кезінде қолдану ұсынылмайды. |
Емізу
| Пиоглитазон препарат емшек сүтімен бөлінетіні белгісіз. Жануарларға жүргізілген зерттеулер пиоглитазон препарат сүтке енетінін көрсетті. Бала емізу кезінде Пиоглитазон препаратын қолдануға болмайды. |
Жағымсыз әсерлері
| Препаратпен монотерапияда: Жиі (≥1/100, <1/10) - жоғарғы тыныс жолдарының жұқпасы - гипестезия - көрудің нашарлауы - сүйектердің сынуы - салмақ қосу Жиі емес (≥1/1,000, <1/100) - синусит - ұйқысыздық - қуық ісіктері Белгісіз - макулярлы ісіну - аланинаминотрансфераза (АЛТ) жоғарылауы - аса жоғары сезімталдық реакциялары, аллергиялық реакциялар (анафилаксия, Квинке ісінуі, есекжем) Метформинмен біріктірілген ем кезінде: Жиі (≥1/100, <1/10) - жоғарғы тыныс жолдарының жұқпасы - анемия - гипестезия - бас ауыру - көрудің нашарлауы - сүйектердің сынуы, артралгия - гематурия - эректильді дисфункция - салмақ қосу Жиі емес (≥1/1,000, <1/100) - метеоризм - синусит - ұйқысыздық - қуық ісіктері Белгісіз - аса жоғары сезімталдық реакциялары, аллергиялық реакциялар (анафилаксия, Квинке ісінуі, есекжем) - аланинаминотрансфераза (АЛТ) жоғарылауы - макулярлы ісіну Сульфонилмочевинамен біріктірілген ем кезінде: Жиі (≥1/100, <1/10) - жоғарғы тыныс жолдарының жұқпасы - гипестезия - бас айналу - метеоризм - сүйектердің сынуы - салмақ қосу Жиі емес (≥1/1,000, <1/100) - лактатдегидрогеназа (ЛДГ) жоғарылауы - синусит - тәбеттің артуы - гипогликемия - қажу - протеинурия - глюкозурия - тершеңдік - қуық ісіктері - вертиго - көрудің нашарлауы - бас ауыру - ұйқысыздық Белгісіз - аса жоғары сезімталдық реакциялары, аллергиялық реакциялар (анафилаксия, Квинке ісінуі, есекжем) - аланинаминотрансфераза (АЛТ) жоғарылауы - макулярлы ісіну Метформинмен және сульфонилмочевинамен біріктірілген ем кезінде: Өте жиі (≥1/10) - гипогликемия Жиі (≥1/100, <1/10) - жоғарғы тыныс жолдарының жұқпасы - гипестезия - сүйектердің сынуы, артралгия - салмақ қосу - креатинфосфокиназа (КФК) жоғарылауы Жиі емес (≥1/1,000, <1/100) - синусит - ұйқысыздық - қуық ісіктері Белгісіз - аса жоғары сезімталдық реакциялары, аллергиялық реакциялар (анафилаксия, Квинке ісінуі, есекжем) - макулярлы ісіну - аланинаминотрансфераза (АЛТ) жоғарылауы Инсулинмен біріктірілген ем кезінде: Өте жиі (≥1/10) - емдеуді тоқтатуды талап етпейтін жеңіл және орташа дәрежелі ісінулер Жиі (≥1/100, <1/10) - жоғарғы тыныс жолдарының жұқпасы, бронхит - гипогликемия - гипестезия - жүрек жеткіліксіздігі - ентігу - сүйектердің сынуы, артралгия, арқаның ауыруы - салмақ қосу Жиі емес (≥1/1,000, <1/100) - синусит - ұйқысыздық - қуық ісіктері Белгісіз - аса жоғары сезімталдық реакциялары, аллергиялық реакциялар (анафилаксия, Квинке ісінуі, есекжем) - макулярлы ісіну - аланинаминотрансфераза (АЛТ) жоғарылауы |
Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары
| Пиоглитазон ас ішуге байланыссыз күніне бір рет ішке қабылданады. Таблеткаларды мол мөлшердегі сумен ішіп, шайнамай, жұтып жіберген жөн. Монотерапия Пиоглитазон препаратымен монотерапияны қандағы глюкоза деңгейі емдәммен және дене жаттығуларымен тиісінше бақыланбайтын емделушілерге күніне бір рет 15 мг бастауға болады. Бастапқы 15 мг дозаға тиімді реакция беруі жеткіліксіз емделушілер үшін дозалануын күніне бір рет 30 мг дейін біртіндеп арттыруға болады. Ең жоғары тәуліктік дозасы 45 мг құрайды. Монотерапияға тиісінше реакция беретін емделушілер үшін біріктірілген ем қолдану қажеттілігін қарастыру керек. Біріктірілген ем Сульфанилмочевина: сульфонилмочевинамен үйлестіріп Пиоглитазон қабылдауды күніне бір рет 15 мг немесе 30 мг-ден бастауға болады. Пиоглитазонмен емдеу басталғаннан кейін сульфонилмочевинаның қабылданып жүрген дозасын қабылдауды жалғастыруға болады. Егер емделушілерде гипогликемия байқалса, сульфонилмочевина дозасы азайтылуы тиіс. Метформин: Пиоглитазонты метформинмен үйлестіріп қабылдауды күніне бір рет 15 мг немесе 30 мг-ден бастауға болады. Метформиннің қабылданып жүрген дозасын қабылдауды пиоглитазонмен емдеу басталғаннан кейін жалғастыруға болады. Осы біріктірілімге тән гипогликемияның даму қаупі мардымсыз, сондықтан метформин дозасын түзету қажеттілігінің ықтималдығы аз. Инсулин: Пиоглитазонты инсулинмен біріктіріп тағайындағанда Пиоглитазонтың бастапқы дозасы күніне бір рет 15 мг немесе 30 мг құрайды, инсулин дозасы бұрынғы күйінде қалады немесе гипогликемия туындағанда немесе плазмадағы глюкоза концентрациясы 100 мг/дл аз төмендегенде 10-25% төмендейді. Пиоглитазон дозасы әріқарай қандағы глюкоза деңгейінің төмендеуі негізінде әркімде жеке түзетілуі тиіс. Пиоглитазонтың ең жоғары ұсынылатын дозасы монотерапия немесе біріктірілген ем кезінде күніне бір рет 45 мг-ден асырылмауы тиіс. Пиоглитазонты басқа тиазолидиндиондармен үйлестіріп пайдалану жөнінде деректер жоқ. |
Балаларда қолданылуы
| 18 жасқа дейінгі балалар мен жасөспірімдерде пиоглитазонның қауіпсіздігі мен тиімділігі анықталмаған, сондықтан бұл дәріні педиатриялық тәжірибеде қолдану ұсынылмайды. |