J01XD03 Орнидазол (Ornidazole)

Қолдану көрсеткіштері

Қолданылуы орнидазолдың бактерияға қарсы және паразитке қарсы белсенділігінен және оның фармакокинетикалық сипаттамасынан шығады.
- лямблиоз (гиардиаз);
- анаэробты бактериялар туындататын инфекциялар: септицемия, менингит, перитонит, операциядан кейінгі жаралы инфекциялар, босанғаннан кейінгі сепсис, септицемия, эндометрит;
- инфекцияның осы түрінің пайда болу қаупі жоғары болатын операциялық араласулар кезінде сезімтал анаэробты қоздырғыштармен инфекцияларды профилактикалық емдеу;
- трихомониаз (Trichomonas vaginalis туындаған әйелдер мен ерлердегі несепжыныс инфекциялары): трихомонадалық вульвовагинитте, уретритте, бартолинитте, цервицитте, простатитте, аднекситте;
- амебиаз (Entamoeba histolytica туындаған барлық ішек инфекциялары, оның ішінде амебалы дизентерия, сондай-ақ амебиаздың барлық ішектен тыс түрлері, әсіресе, бауырдың амебалы абсцесі).
    Клинические протоколы:
  1. Хронический холецистит
  2. Хронический калькулезный холецистит

Қарсы көрсеткіштері

- орнидазолға және имидазолдың басқа туындыларына, препараттың компоненттеріне аса жоғары сезімталдық;
- орталық жүйке жүйесінің органикалық аурулары;
- эпилепсия, жайылған склероз, шеткері нейропатия;
- бауыр аурулары, бауыр жеткіліксіздігі;
- гемодиализ;
- созылмалы алкоголизм;
- жүктілік және лактация кезеңі;
- 6 жасқа дейінгі балалар;
- қан айналымының бұзылуы, қанның патологиялық зақымданулары немесе басқа гематологиялық ауытқушылықтар.

Қауіпсіздік шаралары

Орнидазолмен емдеу кезінде басқа дәрілік заттардың әсерінің артуы немесе әлсіреуі мүмкін.
Орнидазолмен емдеу кезеңінде орталық немесе шеткері жүйке жүйесі тарапынан бұзылулардың күшеюінің байқалуы мүмкін. Шеткері нейропатияда, қимыл үйлесімінің бұзылуы (атаксия), бастың айналуы немесе сананың шатасуы кезінде емді тез арада тоқтату керек.
Препаратын қабылдайтын пациенттерде ұйқышылдық, бас айналу, тремор, сіресу, бағдардың бұзылуы, құрысулар, бас айналу немесе уақытша естен тану байқалуы мүмкін. Пайда болған құбылыстар автомобильді қоса, механикалық құралдарды басқару кезінде жоғары зейін шоғырландыруды қажет ететін қызметке әсер етуі мүмкін.
Бүйректің ауыр жеткіліксіздігінде, сондай-ақ егде жастағы науқастарда жас ерекшелігіне байланысты бауыр жеткіліксіздігіне байланысты дозалауды төмендетуді қарастырған жөн.
Бауыр ауруларымен ауыратын, маскүнемдіктен зардап шегетін, эпилепсиясы бар пациенттерге, миында жарақаттары бар пациенттерге, егде жастағы пациенттерге, балаларға ұсынылған дозаны арттырғанда денсаулығына қауіп төнеді.
Ұсынылған дозаларды арттырғанда, балаларда, бауыры зақымданған науқастарда, алкогольді шамадан тыс қолданатын науқастарда жағымсыз әсерлердің дамуының қаупі бар. Орнидазолдың жоғары дозаларымен емдегенде немесе 10 күн бойы тұрақты емдеу кезінде зертханалық және клиникалық мониторинг жасауға кеңес беріледі. Анамнезінде қан тарапынан бұзылулары анықталған тұлғаларда, әсіресе, емдеу курсын қайталағанда лейкоциттерді бақылауға кеңес беріледі.
Тиісті емдеуді қажет ететін кандидомикоздың асқынуы байқалуы мүмкін.
Гемодиализ жүргізген жағдайда жартылай шығарылу кезеңінің азаюын ескеру қажет және гемодиализге дейін/кейін препараттың қосымша дозаларын тағайындау керек.
Анамнезінде қан дискразиясы болған, жоғары дозалармен емдеу және/немесе ұзақ емдеу жағдайында лейкоцитарлық формуланы тексеріңіз;
Бұл препарат нитро-5-имидазолдар тұқымдасына жатады, олар үшін векурониймен потенциалдану жағдайлары туралы хабарланған.
Литиймен емдегенде, литий тұзының, креатинин концентрациясын және электролиттер концентрациясын бақылау керек.
Трихомониазда жыныстық жұптастарды бірмезгілде емдеуге кеңес беріледі.

Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі

Антибиотиктерді қабылдайтын пациенттерде пероральді антикоагулянттар белсенділігінің артуының көптеген жағдайлары хабарланды. Қауіп факторлары айқын инфекциялық немесе қабыну контексті, науқастың жасы мен жалпы жағдайы болып табылады. Инфекциялық және қабыну үдерістері, пациенттің жасы және жалпы хал-жағдайы қауіп факторларына жатады және бұл жағдайларда инфекциялық аурудың және оның емінің ХҚҚ (халықаралық қалыптасқан қатынастар) теңгерімсіздігінің туындауына ықпалын ажырату қиынға түседі. Алайда антибиотиктердің кейбір кластарының маңызы зор: оларға фторхинолондар, макролидтер, циклондар, котримоксазол және кейбір цефалоспориндер жатады.
Орнидазол кумариндік қатардағы пероральді антикоагулянттардың әсерін күшейтеді. Коагулянт дозасы тиісті түрде түзетілуі тиіс. Орнидазол векуроний бромидінің миорелаксанттайтын әсерін ұзартады.
Микросомалық ферменттердің индукторларымен (барбитураттар, бензодиазепиндер, рифампициндер және т.б.) бір мезгілде қолдану орнидазолдың сарысуда жартылай ыдырау кезеңін қысқартады. Микросомалық ферменттердің тежегіштері (циметидин, макролидтер және т.б.) орнидазолдың жартылай ыдырау кезеңін ұзартады.
Шеткері неврит, психикалық депрессия және эпилепсия-тәрізді құрысулардың жекелеген жағдайлары 5-нитроимидазолдың басқа туындыларын бір мезгілде қабылдағанда хабарланған. Литиймен өзара әрекеттесуі («Қолдану кезіндегі қажетті сақтық шаралары» бөлімін қараңыз).
Нитроимидазолдың басқа туындыларына қарағанда, альдегиддегидрогеназаны тежемейді, сондықтан дисульфирам сияқты жағымсыз әсерлерді туғызбайды. Орнидазол клиренстің төмендеуі есебінен фторурацилдің (сондай-ақ, тегафур мен капецитабиннің) уыттылығының жоғарылауына әкеледі.
Орнидазолды нейроуытты және гемоуытты препараттармен біріктіру ұсынылмайды.
Алкогольмен біріктіру ұсынылмайды, өйткені ысыну, қызару, құсу, тахикардия түрінде жағымсыз реакциялар пайда болуы мүмкін.

Бүйрек жеткіліксіздігі

Бауыр функциясының ауыр жеткіліксіздігі бар пациенттер үшін препаратты қабылдау арасындағы аралықты екі есе арттыру керек.

Бауыр жеткіліксіздігі

Бүйрек функциясы бұзылған пациенттер үшін дозаны түзету қажет.

Жүктілік

Препараттың қандай да бір тератогендік немесе фетоуытты әсерінің бар екендігі көрсетілмеген, жүкті әйелдерде ешқандай бақыланатын зерттеулер жүргізілмегендіктен, қажет болған жағдайларды қоспағанда, жүктілік кезінде және лактация кезеңінде пайдаланбауға кеңес беріледі. Оның әлеуетті пайдасы жатырдағы нәресте үшін әлеуетті қауіпті ақтаған жағдайда ғана пайдалану керек.

Емізу

Орнидазолдың адам организмінен емшек сүтімен бірге бөлінетіні-бөлінбейтіні белгісіз. Жануарларда орнидазолдың сүтпен бірге бөлінуіне зерттеу жүргізілген жоқ.

Жағымсыз әсерлері

Дәрілік препараттың жағымсыз әсерлерінің жиілігі мынадай жіктеуді пайдаланумен келтірілген:
Өте жиі: > 1/10, жиі: > 1/100-<1/10, жиі емес: > 1/1000 - <1/100, сирек: > 1/10000 - <1/1000, өте сирек: < 1/10000
Сирек
- гастралгия, атаксия
- ұйқышылдық, бас айналу, бас ауруы, сананың шатасуы
- АІЖ қызметінің бұзылуы (оның ішінде жүректің айнуы), дәм сезудің бұзылуы, ауыздың темір татуы, ауыздың құрғауы, тілдің өңезденуі, тәбеттің болмауы, асқазанның ауыруы, диарея, құсу, диспепсия, ауырлықты сезіну
- анафилаксиялық шок, ангионевроздық ісіну, тері бөртпесі, қышыну, есекжем, тері гиперемиясын қоса алғанда, аллергиялық реакциялар
- тері реакциялары және аса жоғары сезімталдық реакциялары
- сүйек кемігінен қан түзілуінің бәсеңдеуі және нейтропения.
Өте сирек
- тремор, бұлшықеттердің сіресуі, қимыл-қозғалыс үйлесімінің бұзылуы, атаксия, құрысулар, шаршағыштық
- санадан уақытша айрылу, сананың шатасуы, сенсорлық немесе аралас шеткері нейропатия, қозу
- бауырға уытты әсері, «бауыр» ферменттері белсенділігінің өзгеруі Жоғары дозада немесе ұзақ емдеу кезінде: лейкопения
- бронх түйілуі
Басқа бұзылулар: орташа лейкопения, нейтропения, несеп түсінің күңгірттенуі, жүрек-қан тамырларының бұзылуы, оның ішінде артериялық қысымның төмендеуі.
Жалпы бұзылулар: дене температурасының жоғарлауы, қалтырау, жалпы әлсіздік, шаршағыштықтың жоғарылауы, ентігу.
Белгісіз (қолда бар деректер негізінде бағалау мүмкін емес):
- өттің жайылуы, бауыр функциясының қалыптан тыс көрсеткіштері
- қынаптың зеңді инфекциясы (микоз);
- көңіл-күйдің өзгеруі;

Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары

Таблеткалар тамақтан кейін пероральді қабылданады.

Трихомониаз:
Ересектерге – 1500 мг-ден кешке бір рет ішу үшін тағайындайды, дене салмағы 60 кг асатын болса 1000 мг-ден тәулігіне 2 рет;
Ересектерге – 500 мг-ден тәулігіне 2 рет. Емдеу курсы – 5 күн.
Барлық жағдайларда жыныстық жұптастар инфекцияның қайталануының алдын алу үшін бірдей дозаны қабылдай отырып, бір мезгілде емделуі керек.
Жедел трихомониаз:
Ересектерге - 1500 мг кешке бір рет.
Созылмалы трихомониаз:
Ересектерге – 1000 мг-ден, бір рет қабылдау;
Ересектерге – 500 мг (препарат 1 таблеткадан) тәулігіне 2 рет. Емдеу курсы – 5 күн.
Лямблиоз.
Ересектерге –1500 мг-ден кешке 1 рет. Емдеу курсы – 1-2 күн;
Ересектерге - 5-10 күн бойы тәулігіне 2 рет 500 мг-ден (1 таб. таңертең және 1 таб. кешке) тағайындайды.
Ересектерге - кешке бір рет 1000 мг
Амебиазды емдеу үшін:
Ересектерге кешке бір рет 1000-1500 мг тағайындайды.
Амебиаздың басқа түрлері.
Ересектерге – 500 мг-ден тәулігіне 2 рет. Емдеу курсы – 5-10 күн.
Амебалы дизентерия.
Ересектерге – дене салмағы 60 кг-ден кем болғанда 1500 мг-ден кешке бір рет ішу үшін тағайындайды. Емдеу курсы – 3 күн;
Ересектерге – дене салмағы 60 кг-ден жоғары болғанда 1000 мг-ден кешке бір рет ішу үшін тағайындайды. Емдеу курсы – 3 күн.
Анаэробты бактериялық инфекцияларды емдеу:
Ересектер-тәулігіне 1500 мг-ға дейін (таблеткалар).
Анаэробты бактериялар туындатқан инфекцияларды емдеу.
Бастапқы доза 500-1000 мг вена ішіне енгізіледі, содан кейін әр 12 сағат сайын 500 немесе 1000 мг әр 24 сағат сайын вена ішіне 5-10 күн енгізіледі. Пациенттің жай-күйі мүмкіндік бере сала, парентеральді емдеуді пероральдіге ауыстыру керек, яғни әр 12 сағат сайын 500 мг 1 таблеткадан.
Анаэробты инфекциялардың профилактикасы
Ересектерге – операция алдында 500-1000 мг (таблеткалар) бір рет; операциядан кейінгі кезеңде – 1000 мг (таблеткалар) тәулігіне 2 рет. Емдеу курсы – 1-5 күн;
Профилактика үшін орнидазол 1000 мг дозада вена ішіне енгізу түрінде хирургиялық араласудан 30 минут бұрын қолданылады.
Аралас инфекциялардың профилактикасы және емдеу үшін орнидазолды аминогликозидтермен, пенициллинмен немесе цефалоспоринмен біріктіру ұсынылады. Препараттарды енгізу бөлек болуы тиіс.
Артық дозалану жағдайында қабылдануы қажеті шаралар
Симптомдары: жүректің айнуы, құсу, анорексия, құрысулар, басқа жағымсыз реакциялар симптомдарының күшеюі мүмкін.
Емі
Қандай да бір қарсы әрекет ететін дәрілер жоқ. Құрысулар пайда болған жағдайда диазепам ұсынылады.

Балаларда қолданылуы

6 жасқа дейінгі балаларға қолдануға болмайды.
Трихомониазды емшеу үшін:
Балаларға арналған дозасы бір реттік дозада қабылданатын 25 мг/кг (30 мг/кг) құрайды;
Дене салмағы 20 кг – 500 мг таблетка бір реттік доза, (25 мг / кг дене салмағына);
Дене салмағы 35 кг – 1500 мг кешке бір реттік доза;
Дене салмағы 35 кг асатын болса – 1500 мг бір реттік доза;
Дене салмағы 60 кг асатын болса - 1000 мг-ден тәулігіне 2 рет.
Созылмалы трихомониаз:
6 жастан асқан балалар мен жасөспірімдер – жедел немесе созылмалы трихомониазды емдеудің емдік дозасын бір рет 1 қабылдаумен тәулігіне дене салмағының 25 мг/кг есебінен белгілейді.
Лямблиозды емдеу үшін:
Дене салмағы 60 кг асатын болса: 2000 мг (1000 мг-ден таңертең, 1000 мг-ден кешкі уақытта ішке) . Емдеу курсы – 1-2 күн;
Дене салмағы 35 кг асатын балалар 1500 мг бір реттік доза кешкі уақытта ішке. Емдеу курсы – 1-2 күн;
Дене салмағы 35 кг – 1500 мг бір реттік доза. Емдеу курсы – 1-2 күн;
Дене салмағы 25 кг – 1000 мг бір реттік доза. Емдеу курсы – 1-2 күн;
Дене салмағы 15 кг – 500 мг бір реттік доза (40 мг / кг дене салмағына). Емдеу курсы – 1-2 күн.
Амебиазды емдеу үшін:
Емдік дозаны бір рет дене салмағының 30 мг/кг есебінен белгілейді.
Ересектер мен дене салмағы 35 кг - ден асатын балаларға кешке бір рет 3 таблетка, дене салмағы 35 кг-ден аз балаларға-тәулігіне дене салмағы 40 мг/кг есебінен бір реттік доза қабылдау тағайындалады. Емдеу ұзақтығы 1-2 күнді құрайды.
Амебалы дизентерия:
Емдік дозаны дене салмағына 40 мг/кг есебінен 1 рет қабылдау үшін тағайындайды. Емдеу курсы – 3 күн.
Анаэробты инфекциялардың профилактикасы:
Операцияның алдында дозаны дене салмағына 20 мг/кг есебінен тәулігіне бір рет; операциядан кейінгі кезеңде – дене салмағына 25 мг/кг есебінен тәулігіне 2 рет қабылдауды белгілейді. Емдеу курсы – 1-5 күн.
Амебиаздың басқа түрлері:
6 жастан асқан балалар және жасөспірімдерге– емдік дозаны дене салмағына 25 мг/кг есебінен 1 рет қабылдау үшін тағайындайды. Емдеу курсы – 5-10 күн.
Анаэробты бактериялық инфекцияларды емдеу:
Балаларға арналған тәуліктік доза 5-10 күн ішінде екі дозаға бөлінген 20 мг/кг құрайды.