J01CE30 Бета-лактамазаларға сезімтал пенициллиндер біріктірілімі (combinations)

Қолдану көрсеткіштері

Келесілерді емдеу үшін:
– тілмелі қабыну;
– ерте сатыдағы мерез (бастапқы және салдарлы);
– жасырын мерез (нейромерезден және ликворда патологиялық қосылыстардың болуынан басқасында);
– фрамбезия;
– пинта.
Профилактика үшін:
– ревматизмдік қызбада (хореяда, ревматизмдік кардит);
– стрептококтан кейінгі гломерулонефрит;
– тілмелі қабыну.

Клинические протоколы:

Острая ревматическая лихорадка и хроническая ревматическая болезнь сердца

Қарсы көрсеткіштері

– Бензилпенициллинге, басқа бета- лактамдық антибиотиктерге қосымша заттарының кез келгеніне аса жоғары сезімталдық.
– Пенициллинге аса жоғары сезімталдық.
– Анамнезде басқа бета-лактамдық препаратқа (мысалы, цефалоспориндер, карбапенемдер немесе монобактамдар) аса жоғары сезімталдықтың дереу типті ауыр реакциясының (мысалы, анафилаксияның) болуы.
– Бала емізу.
– 3 жасқа дейінгі балаларға.

Қауіпсіздік шаралары

Бензатин бензилпенициллинді перфузиясы төмен тіндерге қолданбау керек.
Бензатин бензилпенициллинмен емдеуді бастар алдында, осының алдында пенициллиндерге, цефалоспориндерге немесе басқа бета-лактамдық препараттарға болған аса жоғары сезімталдық реакциялары туралы мұқият анамнез жинақтау керек .
Пациенттерде пенициллинмен емдеу кезінде аса жоғары сезімталдықтың ауыр және кейде өлімге соқтыратын (анафилактоидтық) реакциялары туындаған. Ондай реакциялар анамнезінде пенициллинге аса жоғары сезімталдығы бар адамдарда және атопиясы (аллергиясы, атопиялық диатезі, бронх демікпесі) бар адамдарда жиірек кездеседі. Егер аллергиялық реакция туындаса, бензатин бензилпенициллинді енгізу дереу тоқтатылуы және тиісінше емі тағайындалуы тиіс. Анафилаксиялық шоктың алғашқы белгілері пайда болған жағдайда, пациентті ондай жағдайдан шығару үшін шұғыл шараларды қолдану: эпинефринді (адреналинді), норэпинефринді (норадреналинді), глюкокортикоидтарды және басқа дәрілік заттарды енгізу, қажет болса – өкпені жасанды жолмен желдету (ӨЖЖ) қажет.
Емдеуді бастар алдында мүмкіндігінше, аса жоғары сезімталдыққа тест жүргізу керек. Пациент аллергия симптомдарының туындауы мүмкіндігінен және олар туралы хабарлау қажеттігінен хабардар болуы тиіс.
Келесі жағдайлары бар пациенттерде сақтық таныту керек:
– аллергиялық диатез немесе бронх демікпесі (аса жоғары сезімталдық реакциясының қаупі жоғары);
– бүйрек жеткіліксіздігі (дозасын түзету қажет);
– бауыр функциясының бұзылуы;
– жүктілік;
– жалған жарғақшалы колит;
– жүректің ауыр аурулары немесе электролит теңгерімінің шығу тегі кез келген басқа ауыр бұзылулары (пациенттердің бұл тобында электролиттердің қолданылуына, әсіресе, калийдің қабылдануына көңіл бөлу керек);
– эпилепсия, мидың ісінуі немесе менингит;
– мононуклеоз (тері бөртпесінің қаупі жоғары);
– дерматомикоздар (пара-аллергиялық реакциялар болуы мүмкін, өйткені пенициллиндер мен дерматофиттер метаболизмі өнімдерінің арасында ортақ антигенділік болуы мүмкін).
Жалпы қағида бойынша, әсіресе, әсерге ұшыраған кейбір пациенттерде мүмкіндігінше, осы антибиотик енгізілгеннен кейінгі кемінде 30 минут ішінде медициналық қадағалау қамтамасыз етілуі тиіс, өйткені жылдам типті ауыр аллергиялық реакциялар тіпті, алғаш енгізгеннен кейін де туындауы мүмкін, сондықтан, аса қажет болатын жағдайда адреналин ерітіндісі инъекцияға дайын тұруы тиіс. Егер аллергиялық реакция туындаса, препаратты енгізу тоқтатылуы және егер қажет болса, симптоматикалық ем тағайындалуы тиіс.
Бета-лактамдар, әсіресе, артық дозаланған немесе бүйрек функциясы бұзылған жағдайларда, энцефалопатияның (сананың шатасуы, сана деңгейінің өзгеруі, эпилепсия немесе қимыл-қозғалыс бұзылулары) даму қаупімен байланысты.
Мерезді емдеу кезінде пенициллиннің патогендік микроорганизмдерге бактерицидтік әсерінің нәтижесінде Яриш-Герксгеймер реакциясы туындауы мүмкін. Препаратт қабылдағаннан кейін 2-12 сағат ішінде бас ауыруы, қызба, тершеңдік, қалтырау, миалгия, артралгия, жүрек айнуы, тахикардия, артериялық қысымның жоғарылауы соңынан гипотензиямен туындауы мүмкін. Бұл симптомдар 10-12 сағаттан соң басылады. Пациенттер мұның антибиотиктермен емдеудің әдеттегі, өтпелі салдары екендігінен хабардар болуы тиіс. Яриш- Герксгеймер реакциясын бәсеңдету немесе әлсірету үшін тиісінше емін тағайындау керек.
Ұзақ уақыт емдегенде (бір дозасынан артық) бүйрек, бауыр және қан түзу функциясын қоса, ағзалар жүйелерінің функцияларын жүйелі түрде бағалап отыру ұсынылады.
Бензатин бензилпенициллинді ұзақ уақыт қолдану кейде сезімтал емес организмдердің немесе ашытқылық зеңдердің шамадан тыс көбеюіне алып келуі мүмкін, және пациенттер суперинфекцияларға қатысты мұқият қадағалануы тиіс.
Антибиотикпен астасқан (жалған жарғақшалы) колит бензатин бензилпенициллинді қоса, бактерияға қарсы препараттардың барлығымен жағдайда дерлік тіркелген, және ауырлық дәрежесі жағынан жеңілден өмірге қауіп төндіретін дәрежеге дейін ауытқып отыруы мүмкін . Сондықтан, шырышты-геморрагиялық колит, сулы диарея, шаншу, іштің түйіп ауыруы, қызба, кейде қандай-да бір антибиотиктерді енгізу кезіндегі немесе енгізгеннен кейінгі тенезмдер байқалған пациенттерде бұл диагнозды ескеру маңызды. Антибиотиктермен байланысты колит туындаған жағдайда, бензатин бензилпенициллинді қабылдауды тоқтатып, дәрігермен кеңесу және тиісінше емін бастау керек. Бұл жағдайда перистальтикаға қарсы дәрілік заттарды қолдануға болмайды.
Егер туа біткен мерезі бар пациенттерде неврологиялық зақымдануды жоққа шығаруға мүмкіндік болмаса, пенициллиннің жұлын сұйықтығында жоғарырақ деңгейіне жететін түрлерін пайдалану керек.
Пенициллиннің қан плазмасындағы деңгейінің жоғарырақ болуын қажет ететін, ауыр пневмония, эмпиема, сепсис, менингит немесе перитонит сияқты аурулар кезінде, көмегімен бензилпенициллиннің суда еритін сияқты сілтілік тұзы сияқты емін қарастыру керек.
Сирек жағдайларда пенициллиндерді қабылдап жүрген пациенттерде протромбин уақытының ұзарғаны білінеді. Антикоагулянттарды бір мезгілде қолданғанда тиісінше бақылау жүргізілуі тиіс. Антикоагуляцияның қалаған емдік әсеріне жету үшін, антикоагулянттың пероральді дозасын түзету қажет.
Препараттың жеткіліксіз дозаларын қолдану немесе емдеуді тым ерте тоқтату көбінесе, резистентті қоздырғыштар штамдарының пайда болуына алып келетіндігін ескеру қажет.
Балаларда қолданылуы
3 жасқа дейінгі балаларға қолдануға болмайды.
Қант диабеті
Қант диабеті бар пациенттерде бұлшықет ішіне енгізгенде бензилпенициллиннің сіңірілуі төмендейтінін айта кету керек.

Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі

Бензилпенициллин бензатинді келесілермен бір мезгілде қолдану ұсынылмайды:
бактериостатикалық әсері бар, бактерияға қарсы препараттармен: жалпы қағида бойынша, бактерицидтік және бактериостатикалық антибиотиктерді біріктірмеу керек.
Пробенецид: пробенецидті енгізу бензилпенициллиннің өзекшелік секрециясының тежелуіне алып келеді, ол сарысудағы концентрациясының жоғарылауына және жартылай шығарылу кезеңінің ұзаруына алып келеді. Бұдан өзге, пробенецид пенициллиннің жұлын сұйықтығынан тасымалдануын тежейді, сондықтан пробенецидті бір мезгілде қабылдау бензил пенициллиннің ми тіндеріне енуін одан әрі төмендетеді.
Қабынуға қарсы, ревматизмге қарсы және ыстықты түсіретін дәрілер: бензилпенициллинді қабынуға қарсы, ревматизмге қарсы немесе ыстықты түсіретін дәрілермен (әсіресе, индометацинмен, фенилбутазонмен, жоғары дозалардағы салицилаттармен) бірге қолданғанда сарысудағы концентрациясының жоғарылауына және жартылай шығарылу кезеңінің ұзаруына алып келеді.
Дигоксин: дигоксинді қабылдап жүрген пациенттерде бензилпенициллинді сақтықпен пайдалану керек, өйткені өзара әрекеттесулерінің нәтижесінде брадикардия қаупі бар.
Метотрексат: бензилпенициллинмен бірге қолданғанда, метотрексаттың экскрециясы азаяды. Бұл метотрексат уыттылығының артуына алып келуі мүмкін. Метотрексат пен пенициллинді бір мезгілде қолданбаған дұрыс. Егер қатарлас пайдаланбауға болмайтын болса, метотрексаттың дозасын төмендетуді қарастыру керек. Пациент лейкопенияны, тромбоцитопенияны және терінің іріңдеуін қоса, метотрексаттың болуы мүмкін қосымша жағымсыз реакцияларына қатысты тексерілуі тиіс.
Пероральді антикоагулянттар: пероральді антикоагулянттар мен пенициллиндік антибиотиктер тәжірибеде өзара әрекеттесулерінсіз кеңінен пайдаланылды. Дегенмен, әдебиеттерде, пенициллинмен бір мезгілде аценокумаролды немесе варфаринді тағайындағанда қан кету байқалған пациенттер санының артқаны туралы хабарламалар бар. Егер бір мезгілде қабылдау қажет болса, пенициллинді бірге енгізгенде немесе қабылдауды тотатқанда протромбин уақытын немесе коагуляцияның басқа параметрлерін мұқият бақылау керек. Бұдан өзге, антикоагулянттың пероральді дозасын түзету қажет болуы мүмкін.

Бүйрек жеткіліксіздігі

Гемодиализдегі пациенттер
Бензатин бензилпенициллинді гемодиализдің көмегімен шығаруға болады. Қан плазмасындағы бензилпенициллин деңгейіне диализдің әсері туралы деректер жоқ. Сондықтан, диализдегі пациенттерді бензатин бензилпенициллинмен емдеу жөніндегі шешім әр нақты жағдайда қабылдануы тиіс.

Бауыр жеткіліксіздігі

Бауыр және бүйрек функциясы бұзылуының аса ауыр жағдайларында пенициллиннің ыдырауы мен шығарылыуының іркілуі байқалуы мүмкін.

Жүктілік

Жүктілік кезінде тек, анасы үшін болжамды пайдасы шарана үшін ықтимал қаупінен асып түсетін жағдайда ғана қолдануға болады.

Емізу

Қарсы көрсетілген.

Жағымсыз әсерлері

Жиі:
– кандидоз;
– диарея;
– жүрек айнуы;
– Кумбстің тікелей оң тестісі;
– преципитация әдістерін (Фолин-Чокальтеу-Лоури әдісі, биурет әдісі) пайдаланғанда несептегі ақуыз мөлшерінің жалған оң анықталуы;
– несептегі аминқышқылдардың жалған оң анықталуы (нингидрин әдісі);
– альбуминді анықтау үшін электрофорез әдістерін пайдаланған кезде псевдобисальбуминемияның жалған көрсеткіштері;
– несептегі глюкозаның ферменттік емес жолмен жалған оң анықталуы және уробилиногеннің анықталуы;
– несептегі 17-кетостероидты анықтау (Циммерман реакциясын пайдаланып) кезіндегі мәндердің жоғарылығы.
Жиі емес:
– стоматит;
– глоссит;
– құсу.
Сирек:
– аллергиялық реакциялар;
– есекжем;
– ангионевроздық ісіну;
– мультиформалы эритема;
– эксфолиативтік дерматит;
– дене температурасының жоғарылауы;
– артралгия;
– артериялық қысымның төмендеуімен және анафилактоидтық реакциялармен жүретін анафилаксиялық шок;
– астма;
– пурпура;
– асқазан-ішек жолы тарапынан симптомдар;
– нефропатия;
– интрестициальді нефрит;
Өте сирек:
– эозинофилия, лейкопения, нейтропения, гранулоцитопения, тромбоцитопения, агранулоцитоз, панцитопения, гемолиздік анемия, коагуляция бұзылулары.
Белгісіз:
– қан кету мен протромбин уақытының ұзаруы;
– сарысу құю ауруы;
– спирохеталар инфекцияларымен біріккен Яриш-Герксгеймер реакциясы (мерез және Лайм боррелиозы)*;
– гепатит, холестаз;
– пемфигоид (тері мен шырышты қабықтарда субэпителиальді күлбіреуіктердің болуы);
– жалған жарғақшалы колит;
– инъекция орнының ауыруы;
– инъекция орнындағы инфильтраттар;
– Уанье синдромы (Хайн реакциясы);
– Николау синдромы;
– жергілікті реакциялар;
– параллергиялық реакциялар.

Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары

1.Жалпы ем
Ересектер мен жасөспірімдер 1 200 000 ӘБ бензилпенициллин бензоаты* + 300 000 ӘБ бензилпенициллин новокаин тұзы**
Дене салмағы 30 кг асатын балалар 1 200 000 ӘБ (ББ) + 300 000 ӘБ (БНТ)
Дене салмағы 30 кг аз балалар 600 000 ӘБ (ББ) + 150 000 ӘБ (БНТ)
Емдеудің ұзақтығы Бір рет қабылдау
Ескертпе:
– стрептококктық инфекциялар кезінде инфекциялардың екінші рет қайталануына жол бермеу үшін, ең кемі 10 күндік емдеу курсын сақтау керек. Әдетте, бұл бензилпенициллин бензоатының бір реттік 600 000 ӘБ, 1 200 000 ӘБ, 2 400 000 ӘБ инъекциялары арқылы қамтамасыз етіледі;
– * бензилпенициллин бензоаты, бұдан әрі мәтінде БПБ деп қысқартылады;
– **бензилпенициллин новокаин тұзы, бұдан әрі мәтінде БПНТ деп қысқартылады.
2. Мерезді емдеу
2.1 Мерездің бастапқы және екінші сатылары
Ересектер мен жасөспірімдер 2 400 000 ӘБ (БПБ) + 600 000 ӘБ (БПНТ)
Балалар кг дене салмағына 50 ӘБ, бірақ 2 400 000 ӘБ (БПБ) көп емес
Емдеудің ұзақтығы Бір рет қабылдау (егер клиникалық симптомдары қайта басталса немесе зертханалық деректер күрт оң болып шықса, емдеуді қайталау керек)
2.2 Мерездің кейінгі сатысы (жасырын серо-позитивтік мерез)
Ересектер мен жасөспірімдер 2 400 000 ӘБ (БПБ) + 600 000 ӘБ (БПНТ)
Балалар кг дене салмағына аптасына 50 ӘБ, бірақ 2 400 000 ӘБ (БПБ) көп емес
Емдеудің ұзақтығы Үш апта бойы аптасына бір рет
3. Фрамбезия мен пинтаны емдеу:
Ересектер мен жасөспірімдер 1 200 000 ӘБ (БПБ) + 300 000 ӘБ (БПНТ)
Дене салмағы 30 кгасатын балалар 1 200 000 ӘБ (БПБ) + 300 000 ӘБ (БПНТ)
Дене салмағы 30 кг аз балалар 600 000 ӘБ (БПБ) + 150 000 ӘБ (БПНТ)
Емдеудің ұзақтығы Бір рет қабылдау
4. Ревматизмдік қызбаның, стрептококтан кейінгі гломерулонефриттің, тілмелі қабынудың профилактикасы
Ересектер мен жасөспірімдер 1 200 000 ӘБ (БПБ) + 300 000 ӘБ (БПНТ)
Дене салмағы 30 кг асатын балалар 1 200 000 ӘБ (БПБ) + 300 000 ӘБ (БПНТ)
Дене салмағы 30 кг аз балалар 600 000 ӘБ (БПБ) + 150 000 ӘБ (БПНТ)
Емдеудің ұзақтығы
а) жүректің зақымдануынсыз: кемінде 5 жыл (немесе21 жылға дейін) әр 3-4 апта сайын
б) жүректің өтпелі зақымдануы: кемінде 10 жыл (немесе 21 жылға дейін) әр 3-4 апта сайын
в) жүректің тұрақты зақымдануы: кемінде 10 жыл (немесе 40 жылға дейін) әр 3-4 апта сайын; кейде өмір бойына профилактикасы қажет болады
Тек бұлшықетішілік инъекциялар түрінде қолданылады.
Бөксе бұлшықетінің жоғарғы сыртқы квадрантына бұлшықет ішіне терең енгізеді. Препаратты вена ішіне енгізуге ТЫЙЫМ САЛЫНАДЫ!
Вена ішіне енгізуге немесе басқа венаішілік ерітінділермен араластыруға болмайды.
Суспензиясын дайындағаннан кейін дереу, бөксе бұлшықетінің жоғарғы сыртқы квадрантына бұлшықет ішіне терең енгізеді.
Екі инъекциясы қажет болған жағдайда, оларды екі бөксеге салады.
Ине тері беткейіне қатысты барынша тігірек, ал инъекция – ірі қантамырлардан барынша алысырақ енгізілуі тиіс. Суспензиясын енгізер алдында шприцтің инесі қантамырға түсіп кетпегеніне көз жеткізу қажет! Егер шприцте қан пайда болса, инені алып тастау және инъекцияны басқа орынға жүргізу қажет!
Инъекцияны барынша баяуырақ және тек төмен қысымды ғана қолданып жүргізу керек!
Инъекция аяқталғаннан кейін, инъекция орнын мақта тампонмен басып тұрады (бұл дәрінің бұлшықеттерден теріасты шелмайына кетіп қалуына бөгет болады). Инъекциядан кейін бөксе бұлшықетін «ысқылау» ұсынылмайды!
Депо-препараттар үшін жағымдылық шегі инъекция орнындағы жалпы көлемі 5 мл болып табылады. Сондықтан, инъекция кезінде дайын суспензияны бір орынға 5 мл асырмай енгізу керек.

Балаларда қолданылуы

3 жасқа дейінгі балаларға препаратын қолдануға болмайды. Балаларда инъекция орны ретінде санның ортаңғы латеральді бұлшықеттері (санның төртбасты бұлшықеті) ұсынылады. Иықтың дельта тәрізді бұлшықеті тек, егер ол жақсы қалыптасқан болса ғана жарамды болады; бұл жағдайда кәрі жілік жүйкесіне көңіл бөлу қажет.
Бұл емшараны балаларда аталған салалардағы бұлшықетішілік манипуляцияларды жүргізуде тәжірибесі бар, жақсы үйретілген медицина қызметкері жүргізуі тиіс.
Кішкентай балаларда шонданай жүйкесінің зақымдануына жол бермеу үшін, бөксе аумағының жоғарғы сыртқы квадрантының шеткі аумағы инъекцияға арналған орын ретінде тек бірен-саран жағдайларда ғана (мысалы, көлемі ауқымды күйіктер) пайдаланылуы тиіс.
Бұлшықет ішіне енгізгенде, әсіресе, кішкентай балаларда ауыр жергілікті реакциялар туындауы мүмкін. Мүмкін болса, емдік көрсетілімдері мен емдеу кестелерін ескере отырып, сондай-ақ, пайдасы мен қаупінің арақатынасын салыстыра отырып, қолайлы пенициллин препаратымен венаішілік ем сияқты баламалы емдеу әдістерін қарастыру керек