A04AA01 Ондансетрон (Ondansetron)

Қолдану көрсеткіштері

Ересектер:
- цитоуытты химиотерапиядан және сәулемен емдеуден туындаған жүрек айнуы мен құсуды емдеуде;
- операциядан кейінгі жүрек айнуы мен құсудың профилактикасы мен емінде.
Балалар:
- өмірінің 6 айлығынан бастап және одан үлкен балаларда химиотерапиядан туындаған жүрек айнуы мен құсуды емдеуде;
- өмірінің 1 айлығынан бастап және одан үлкен балаларда операциядан кейінгі жүрек айнуы мен құсудың профилактикасы мен емінде.

Клинические протоколы:

Қарсы көрсеткіштері

Белсенді затқа немесе кез келген қосалқы заттарға жоғары сезімталдық;
- апоморфинмен бір мезгілде қолдану;
- тұқым қуалайтын галактоза жақпаушылығы, Lapp (ЛАПП)-лактаза ферментінің тапшылығы, глюкоза-галактозаның мальабсорбциясы бар адамдарға;
- балалар және 18 жасқа дейінгі жасөспірімдер.

Қауіпсіздік шаралары

5HT3 рецепторларының басқа селективті антагонистеріне аса жоғары сезімталдықты көрсеткен пациенттердегі аса жоғары сезімталдық реакциялары.
Миокард ишемиясы, QT аралығының ұзаруы, соның ішінде электролиттік бұзылулары, жүрек жеткіліксіздігі, брадиаритмиясы бар науқастар немесе QT аралығының ұзаруына немесе электролиттік бұзылуларға әкелетін басқа препараттарды қабылдайтын науқастар дамуы мүмкін.
Ондансетронды тағайындамас бұрын гипокалиемия мен гипомагниемияны жою қажет.
Ондансетронды және басқа серотонергиялық препараттарды (соның ішінде селективті серотонинді кері қармау тежегіштерін және серотонинді норадреналинді кері қармау тежегіштерін бір мезгілде қабылдағаннан кейін серотонин синдромының ықтимал дамуы (өзгерген психикалық жағдайды, вегетативті тұрақсыздықты және жүйке-бұлшықет бұзылыстарын қоса).
Ондансетрон асқазан ішіндегісінің жуан ішек арқылы өту уақытын арттыратыны белгілі болғандықтан, препаратты енгізгеннен кейін жеделге жуық ішектің бітелу симптомдары бар пациенттердің жай-күйін бақылау қажет.
Аденотонзиллярлы хирургиялық араласымдарын жасатқан пациенттерде ондансетрон көмегімен жүрек айну мен құсудың алдын алу жасырын қан кетуді бүркемелеуі мүмкін.

Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі

Ондансетронды QT аралығын ұзартатын препараттармен қолдану QT аралығының қосымша ұзаруына әкелуі мүмкін. Ондансетронды кардиотоксикалық препараттармен (мысалы, антрациклиндер (мысалы, доксорубицин, даунорубицин) немесе трастузумаб), антибиотиктермен (мысалы, эритромицин), саңырауқұлаққа қарсы агенттермен (мысалы, кетоконазол), аритмияға қарсы агенттермен (мысалы, амиодарон), бета-блокаторлармен (мысалы, атенолол және тимолол) бір мезгілде қабылдау аритмия қаупін арттыруы мүмкін.
Серотонергиялық препараттар (мысалы, серотонинді кері қармаудың селективті тежегіштері және серотонин-норадреналинді кері қармаудың селективті тежегіштерін қоса), ондансетронды және басқа серотонергиялық препараттарды (серотонинді кері қармаудың селективті тежегіштері және серотонин-норадреналинді кері қармаудың селективті тежегіштерін қоса) бір мезгілде қабылдағаннан кейін серотонин синдромының пайда болуы (психикалық жағдайдың өзгеруі, вегетативті тұрақсыздық және жүйке-бұлшықет ауытқуларын қоса).
Апоморфинмен бір мезгілде қолдануға қарсы, өйткені ол терең гипотензия мен сананың жоғалуын тудырады.
Фенитоин, карбамазепин және рифампицин: күшті CYP3A4 индукторларымен емделген науқастарда ондансетронның ауызша клиренсі жоғарылап, қандағы концентрациясы төмендеді.
Ондансетрон трамадолдың анальгетикалық әсерін төмендетуі мүмкін.

Бүйрек жеткіліксіздігі

Тәуліктік дозаны, дозалау жиілігін немесе енгізу жолын түзету талап етілмейді.

Бауыр жеткіліксіздігі

Бауыр функциясының орташа және ауыр дәрежедегі бұзылулары бар пациенттерде Ондансетрон клиренсі айтарлықтай төмендеді, жартылай шығарылу кезеңі (15-32 сағатқа дейін) едәуір ұлғайды. Мұндай пациенттерде тәуліктік дозасы 8 мг-ден аспауы тиіс, сондықтан парентеральді енгізу немесе ішке қабылдау ұсынылады.

Жүктілік

Қарсы көрсетілген.

Емізу

Ондансетрон қабылдаған аналарға нәрестелерді емізуге кеңес берілмейді.

Жағымсыз әсерлері

Иммундық жүйе:
Сирек: анафилаксия реакциялары, есекжем, ангионевроздық ісіну, бронх түйілуін, ентігуді қоса, шұғыл типті, кейде ауыр дәрежелі аса жоғары сезімталдық реакциялары.
Жүйке жүйесі:
Өте жиі: бас ауыруы.
Жиі емес: құрысулар, қимыл-қозғалыс бұзылулары (дистониялық реакциялар, окулогирлік криз және тұрақты клиникалық салдарынсыз жүретін дискинезия сияқты экстрапирамидалық реакцияларды қоса)
Сирек: бас айналу, көбіне препаратты вена ішіне тез енгізу кезінде, орталық жүйке жүйесінің бәсеңдеуі, парестезия.
Көру мүшесі:
Сирек: көрудің жылдам қайтатын бұзылыстары (көрудің анық болмауы), негізінен вена ішіне енгізуден кейін.
Өте сирек: өтпелі соқырлық, көбіне вена ішіне енгізуден кейін.
Жүрек-қан тамыр жүйесі:
Жиі: жылуды/ысынуды немесе қан кернеуін сезіну.
Жиі емес: аритмиялар, жүрек аумағындағы ауырсыну, ST сегменті депрессиясымен немесе онсыз, брадикардия, артериялық гипотензия, артериялық гипертензия, тахикардия.
Сирек: электрокардиографиялық өзгерістер: QT аралығының ұзаруы («пируэт» типті аритмияны қоса (Torsade de Pointes)). Препаратты туа біткен QT аралығының ұзару синдромы бар пациенттерге қолданудан аулақ болу керек. Стенокардия, қарыншалық және қарыншаүстілік тахикардия, жүрек блокадасы.
Жиілігі белгісіз: жедел миокард инфарктісіне дейін болатын миокард ишемиясы.
Тыныс алу жүйесі, кеуде қуысы және көкірек ортасы мүшелері:
Жиі емес: ықылық, жөтел.
Асқазан-ішек жолы:
Жиі: іш қату, диарея, ауыз құрғауы.
Бауыр және өт шығару жолдары:
Жиі емес: бауыр функциясы көрсеткіштерінің симптомсыз жоғарылауы, бауыр функциясының жеткіліксіздігі. Бұл жағдайлар негізінен құрамында цисплатин бар химиотерапиялық препараттармен емделетін пациенттерде байқалады.
Тері және тері асты шелі:
Өте сирек: - терінің уытты зақымдануы, соның ішінде уытты эпидермалық некролиз (УЭН).
Жалпы және жергілікті реакциялар:
Жиі: вена ішіне енгізген жердегі жергілікті реакциялар (инъекция орнының қызаруы және ашыту). Сондай-ақ флебит пен тромбофлебит те бақылануы мүмкін.
Жиі емес: әлсіздік, естен тану.

Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары

Ондансетрон вена ішіне немесе бұлшықет ішіне тағайындалуы мүмкін.
Эметогендік химио- немесе радиотерапия алатын пациенттердің көпшілігі үшін 8 мг дозадағы Ондансетронды баяу вена ішіне инъекция (30 секундтан кем емес уақыт) немесе тікелей химио- немесе радиотерапияның алдында бұлшықет ішіне инъекция түрінде енгізу керек, соңынан әр он екі сағат сайын 8 мг тағайындау керек.
Бір рет ең жоғары бастапқы доза 16 мг, вена ішіне, тікелей химиотерапия алдында 15 минуттан кем емес уақыт бойы натрий хлоридінің изотониялық ерітіндісінде 50-100 мл немесе басқа үйлесімді инфузиялық сұйықтықпен сұйылтылған. Ондансетронның бастапқы дозасы әр 4 сағат сайын екі қосымша (8 мг дозада) вена ішіне (баяу, 30 секундтан кем емес) немесе бұлшықет ішіне инъекциямен бірге жүруі мүмкін.
Ондансетронның бастапқы дозасынан кейін көктамыр ішіне (кемінде 30 секунд) немесе бұлшықет ішіне төрт сағаттық айырмашылықпен қосымша екі 8 мг дозаны енгізуге болады.
Ұсынылатын ауызша доза химиотерапиядан немесе сәулелік терапиядан 1-2 сағат бұрын 8 мг құрайды, содан кейін кешіктірілген немесе ұзаққа созылған құсудан қорғау үшін әр 12 сағат сайын ең көбі 5 күн ішінде 8 мг құрайды.
Жоғары эметогендік химиотерапия үшін. Химиотерапиядан 1-2 сағат бұрын 12 мг ауызша дексаметазон натрий фосфатынан алынған 24 мг-ға дейінгі бір реттік дозаны қолдануға болады. Алғашқы 24 сағаттан кейін кешіктірілген немесе ұзаққа созылған құсудан қорғау үшін препаратты емдеу курсынан кейін 5 күнге дейін қабылдауға болады. Ауызша қабылдауға ұсынылатын доза күніне екі рет 8 мг құрайды.

Балаларда қолданылуы

Балалар мен жасөспірімдердегі химиотерапиядан туындаған жүрек айнуы мен құсу (6 айдан 17 жасқа дейін).
Ондансетронды химиотерапияны бастамас бұрын көктамыр ішіне 5 мг/м2 бір реттік дозада енгізу керек. Бір реттік көктамырішілік доза 8 мг аспауы тиіс.
Ішке қабылдауды 12 сағаттан кейін бастауға болады және 5 күнге дейін жалғасады.
24 сағаттағы жалпы доза (бөлінген доза ретінде енгізілген) ересектерге арналған дозадан, 32 мг аспауы керек.