C01CA07 Добутамин (Dobutamine)

Қолдану көрсеткіштері

Органикалық кардиопатиядан немесе жүрекке жасалған операциядан туындаған миокардтың жиырылу қабілетінің бұзылуы салдарынан созылмалы жүрек жеткіліксіздігінің жедел декомпенсациясы кезінде ересектердегі жай-күйлерді қысқа мерзімді парентеральді инотропты қолдаушы ем үшін қолданылады

    Клинические протоколы:
  1. Хроническая сердечная недостаточность у детей
  2. Инфаркт миокарда с подъемом сегмента ST
  3. Острая сердечная недостаточность
  4. Коронавирусная инфекция - COVID-19, 10-я редакция с изменениями от 15.07.2020
  5. Острая сердечная недостаточность у детей

Қарсы көрсеткіштері

Әсер етуші затқа, натрий метабисульфитіне немесе қосымша заттардың кез келгеніне аса жоғары сезімталдық, феохромацитома. Добутаминді миокард ишемиясын және өмірге қабілетті миокардты анықтау үшін келесі жағдайларда қолдануға болмайды: жуырда өткерген миокард инфаркті (соңғы 30 күн ішінде), тұрақсыз стенокардия, сол жақ коронарлық артерия діңінің стенозы, гипертрофиялық обструктивті кардиомиопатияны қоса алғанда, сол жақ қарыншаның шығу жолының гемодинамикалық маңызды обструкциясы, жүрек қақпақшаларының гемодинамикалық маңызды зақымдануы, жүректің ауыр жеткіліксіздігі (NYHA жіктемесі бойынша III және IV функционалдық класы), анамнездегі бейімділік немесе құжатпен расталған клиникалық маңызды немесе созылмалы аритмия, әсіресе қайталанатын тұрақты қарыншалық тахикардия, өткізгіштіктің айқын бұзылуы, жедел перикардит, миокардит және эндокардит, аорта қатпарлануы, аорта аневризмасы, ультрадыбыстық зерттеу кезінде қанағаттанарлықсыз визуализация, емделмеген/бақыланбайтын артериялық гипертензия, қарыншаларда толтырылу обструкциясы (констриктивті перикардит, перикард тампонадасы), гиповолемия, анамнездегі добутаминге аса жоғары сезімталдық

Қауіпсіздік шаралары

Жүректің жиырылу жиілігі немесе систолалық артериялық қан қысымының едәуір жоғарылауында немесе аритмияның дамуында добутамин дозасын азайту немесе препаратты қабылдауды уақытша тоқтату керек.

Добутаминді қолдану қарыншалық эктопиялық белсенділікке түрткі болуы немесе күшейтуі мүмкін, сирек жағдайларда қарыншалық тахикардияны немесе фибрилляцияны тудыруы мүмкін. Жедел миокард инфарктісі бар пациенттерде добутамин препаратын қолданғанда ерекше сақтық қажет, себебі жүрек жиырылу жиілігінің (ЖЖЖ) артуы немесе артериялық қысымның (АҚ) едәуір жоғарылауы ишемияны күшейтуі және ангинозды ауырсынуды және ST сегментінің көтерілуін тудыруы мүмкін.

Инотропты препараттар, добутаминді қоса, механикалық обструкциясы бар пациенттердің көпшілігінде гемодинамиканы жақсартпайды, бұл қарыншаларда қанның толтырылуына да, шығарылуына да кедергі келтіреді. Инотропты жауап қарыншалық сәйкестігі айтарлықтай төмендеген пациенттерде жеткіліксіз болуы мүмкін. Мұндай жағдайлар жүрек тампонадасына, аорта қақпақшасының стенозына және идиопатиялық гипертрофиялық субаорталық стенозға тән.

Кейде, әсіресе жақында бета-блокаторлар қабылдаған пациенттерде қан тамырларының аздап тарылуы байқалады. Добутаминнің инотропты әсері жүректі β-1 рецепторларының стимуляциялауының салдары болып табылады және бұл әсер бета-блокаторлармен теңестіріледі. Алайда, добутамин бета-блокаторлардың кардиодепрессивті әсеріне қарсы тұрады. Және керісінше, адренергиялық блокада β-1 және β-2 рецепторларына әсерді айқын етуі мүмкін, бұл тахикардияға және тамырлардың кеңеюіне әкеледі.

Добутаминмен стресс-эхокардиография:

Стресс-эхокардиографияны осы көрсеткіштер бойынша добутаминді қолдану тәжірибесі жеткілікті дәрігер ғана жүргізуі тиіс.

Жаттығуларға балама ретінде жүректің стресс-тестін жүргізу үшін Добкард концентратын қолдану тұрақсыз стенокардиясы, Гис шоғыры тармағының блокадасы, жүрек ақауы, аортадан ағып шығу жолы обструкциясы немесе пациентті дене жүктемесі бар тест жүргізуге жарамсыз деп тануға негіз болатын басқа жүрек ауруы бар пациенттерге ұсынылмайды.

Жүрек бұлшықетінің жыртылуы-миокард инфарктісінің потенциалды асқынуы. Миокардтың жыртылу қаупі (қарынша аралық қалқа және бос қабырғасы) әр түрлі факторларға, соның ішінде инфаркт аймағының орналасқан жеріне және одан кейінгі өткен уақытқа байланысты болуы мүмкін. Сирек жағдайларда, добутаминмен стресс-эхокардиография кезінде жүрек жарылуы миокард инфарктісінің асқынуы ретінде байқалды. Бұл құбылыстар тексеру кезінде жуырда миокард инфарктісімен (4-12 күн ішінде) ауруханаға жатқызылған пациенттерде шығарар алдында болған. Бос қабырғаның жыртылуы сипатталған жағдайларында тыныш күйдегі эхокардиограммада дискинетикалық және жіңішкерген төменгі қабырғаны көрсетті. Жүрек қабырғасының немесе аралық қалқасының жарылу қаупі бар пациенттерді тест өткізгенге дейін міндетті түрде тексеру қажет.

Ауыр асқынулар дамыған жағдайда добутаминмен стресс-эхокардиографияны дереу тоқтату қажет.

Добутамин концентратын қабылдау кезінде, кез-келген парентеральді катехоламин сияқты, жүрек жиырылу жиілігін және ырғағын, артериялық қысымын және инфузия жылдамдығын мұқият бақылау керек. Емнің басында тұрақты жауапқа қол жеткізгенге дейін электрокардиографиялық мониторинг жүргізу ұсынылады.

Добутамин еміне байланысты артериялық қысымның күрт төмендеуі туралы хабарлар бар. Дозаны азайту немесе инфузияны тоқтату әдетте артериялық қысымның бастапқы мәндеріне тез оралуға әкеледі, бірақ сирек жағдайларда қайтымдылық тез болмай медициналық араласу қажет болуы мүмкін.

Кардиогенді шокпен асқынған ауыр гипотензия болған кезде (орташа АҚ 70 мм сын. бағ. кем құрайды) добутаминді сақтықпен қолдану керек.

Қажет болса, добутаминді енгізер алдында гиповолемияны жаңа алынған қанды немесе плазманы енгізумен түзету керек.

Егер қарыншаны толтырудың және жүректің лықсытуының қанағаттанарлық қысымына қарамастан артериялық қан қысымы төмен болып қалса немесе добутаминді енгізу кезінде төмендей берсе, шеткері допамин немесе норепинефрин вазоконстрикторларын бір мезгілде қолдану мүмкіндігін қарастыруға болады.

Добутаминді жүрек жеткіліксіздігінің декомпенсациясы, хирургиялық араласулар, кардиогендік және сепсистік шоктың нәтижесінде лықсытуы төмен гипоперфузия жағдайы бар балаларда қолдануға болады.

Балалардағы өкпе артериясындағы кептелу қысымы ересектердегідей төмендемейді немесе әсіресе бір жасқа дейінгі емшектегі нәрестелерде жоғарылауы мүмкін. Нәрестелердің жүрек-қантамыр жүйесінің добутаминге сезімталдығы аз және гипотензивті әсері балаларға қарағанда ересек пациенттерде жиі байқалады.

Дәрілік заттармен өзара әрекеттесуі

Добутаминді циклопропанмен, галотанмен және құрамында галогені бар басқа анестетиктермен анестезия кезінде ерекше сақтықпен қолдану керек, дегенмен адреналинмен салыстырғанда қарыншалық аритмиялардың пайда болу ықтималдығы аз.

Энтакапон Добутамин әсерін өзгертуі мүмкін.

Добутаминнің инотропты әсері миокардтың β1-рецепторларының стимуляциясымен байланысты, β-адренорецепторлар блокаторларын бір мезгілде қолданғанда бұл әсер әлсіреуі мүмкін. Добутамин бета-блокаторлардың әсеріне қарсы тұратыны дәлелденді. Емдік дозаларда добутамин альфа1 - және бета2-агонистерінің орташа қасиеттеріне ие.

Пропанолол сияқты селективті емес бета-адреноблокаторды бір уақытта қолдану альфа арқылы вазоконстрикция мен рефлекторлық брадикардиядан туындаған артериялық қан қысымының жоғарылауына әкелуі мүмкін. Бір мезгілде қолданған кезде карведилол сияқты альфа-бөгейтін әсерлері бар бета-адреноблокаторлар бета2-рецепторлардың әсерінің басым болуынан туындаған вазодилатация салдарынан гипотензияны туындатуы мүмкін

Бүйрек жеткіліксіздігі

Нақты ақпараттар жоқ

Бауыр жеткіліксіздігі

Нақты ақпараттар жоқ

Жүктілік

Қолдануға тек ана үшін пайда ұрыққа төнетін ықтимал қауіптен басым жағдайда ғана жол беріледі

Емізу

Емізудің бала үшін пайдасын және емнің әйел үшін пайдасын ескере отырып, емізуді тоқтату немесе тигециклинмен емді тоқтатата тұру туралы шешім қабылдау қажет

Жағымсыз әсерлері

ЖЖЖ ≥ 30 соғу/мин ұлғаюы, эозинофилия, тромбоциттер агрегациясының бәсеңдеуі (бірнеше күн бойы инфузия кезінде ғана),тбас ауыруы, артериялық қан қысымының төмендеуі, қарыншалық аритмия, дозаға тәуелді қарыншалық экстрасистолалар. Жүрекше фибрилляциясы бар пациенттерде қарыншалық жиырылу жиілігінің жоғарылауы. АҚ ≥ 50 мм сын. бағ. жоғарылауы. Елеусіз вазоконстрикция, әсіресе бұрын бета-адреноблокаторлар қабылдаған пациенттерде, қарыншалық тахикардия, қарыншалар фибрилляциясы. Редко: гипокалиемия, брадикардия, миокард ишемиясы, миокард инфаркті, жүрек тоқтауы, бөртпе, дене температурасының жоғарылауы, эозинофилия және бронх түйілуі түріндегі аса жоғары сезімталдық реакциялары туралы хабарланды. Анафилаксиялық реакциялар және өмірге қауіп төндіретін ауыр демікпе ұстамалары сульфитке аса жоғары сезімталдықтан туындауы мүмкін: мазасыздық, ысыну және үрейлену сезімі, парестезия, тремор, миоклонустық құрысулар. Добутаминді қолдану кезіндегі миоклония жағдайлары ауыр бүйрек жеткіліксіздігі бар пациенттерде тіркелген

Трансплантациядан бұрын добутаминмен немесе басқа да инотропты препараттарды қоса, басқа дәрілік препараттармен емдеуде болған жүрек ауыстырып салған пациенттерде эозинофильді миокардит байқалады.

Электрокардиограммада ST сегментінің көтерілуі: өкпе капиллярларындағы қысымның төмендеуі, жүрек айнуы, несеп шығаруға қысылудың жиілеуі

Балаларда ересектермен салыстырғанда ЖСЖ және/немесе артериялық қан қысымының айқынырақ жоғарылауы, сондай-ақ өкпе капиллярларындағы қысым шамасының тым елеусіз төмендеуі байқалады.

Добутаминмен стресс-эхокардиография:6/мин астам жиілікпен қарыншалық экстрасистолия, кеудедегі жайсыздық, суправентрикулярлық экстрасистолалар, қарыншалық тахикардия, бронх түйілуі, ентігу, жүрек айнуы, экзантема, кеуденің ауыруы, жоғары дозаларды енгізгенде несеп шығаруға қысылудың жиілеуі, қарыншалар фибрилляциясы, миокард инфаркті. Редко: екінші дәрежелі атриовентрикулярлық блокада, жүрек қағуын сезіну, коронарлық тамырлардың түйілуі, гипертониялық/гипотензиялық артериялық қысымның декомпенсациясы, қуысішілік қысым градиентінің пайда болуы, петехиальді қан құйылулар, тері некрозы, стресстен индукцияланған кардиомиопатия, жүректің фатальді жарылуы,сол жақ қарыншаның шығу жолының обструкциясы.

Балаларда жағымсыз әсерлерге систолалық АҚ жоғарылауы, жүйелік гипертензия немесе гипотензия, тахикардия, бас ауруы және іркілу құбылыстарына, өкпе ісінуіне, сондай-ақ симптоматикалық шағымдарға әкелетін өкпе артериясындағы кептелу қысымының жоғарылауы жатады

Көрсеткіштері, қолдану тәсілі мен дозалары

Инфузия үшін ерітінді дайындауға арналған концентрат, 250 мг/20 мл; Ұсынылатын доза минутына 2,5 - 10 мкг/кг құрайды. Кейбір жағдайларда минутына 0,5 мкг/кг сияқты төмен дозалар жеткілікті болуы мүмкін.

Сирек жағдайларда дозаны минутына 40 мкг/кг дейін арттыру қажет болуы мүмкін.

Енгізу жылдамдығы мен ем ұзақтығын пациенттің жүрек жиырылу жиілігімен, қан қысымымен, диурезбен және егер мүмкін болса, жүрек лықсытуын өлшеумен анықталатын реакциясына сәйкес түзету керек. Жүректің стресс-эхокардиографиясын жүргізу үшін дене жүктемесіне балама ретінде қолданған кезде дозаны 5-тен 20 мкг/кг/мин. дейін минутына 5 мкг/кг-ге біртіндеп арттыру түрінде енгізу ұсынылады, бұл ретте әрбір доза 8 минут ішінде енгізіледі. Зерттеу барысында ЭКГ үздіксіз мониторингі қажет

Балаларда қолданылуы

Жаңа туған нәрестелерге. Бастапқы доза 5 мкг / кг / мин, содан кейін 2-20 мкг / кг / мин жауапқа сәйкес дозаны түзету, төмен доза 0,5-тен 1 мкг / кг / мин.Балалар. Бастапқы доза 5 мкг / кг / мин, содан кейін 2-20 мкг / кг / мин жауапқа сәйкес дозаны түзету, төмен доза 0,5-тен 1 мкг / кг / мин.